Jaarafrekening 2015: vinger aan de pols

Later dan normaal werd de jaarrekening 2015 van de gemeente Eindhoven besproken. Onze financieel woordvoerder Marcel Oosterveer heeft, onder andere, het college opgeroepen om beter te begroten, aanbestedingen correct te laten verlopen en een extra oog in het zeil te houden met de decentralisaties. Hieronder plaatsen we de inbreng van Marcel. Onderaan de pagina is deze in PDF-vorm te downloaden.

“Voorzitter,

mijn VVD-collega Joost de Jong heeft in de commissie het woord gevoerd, en al vele opmerkingen gemaakt over de jaarrekening die voor ons ligt. Wij zijn tevreden over het positieve rekeningresultaat dat behaald is maar stellen wel ernstige vragen bij het tot stand komen van het resultaat. Immers, onderuitputting van reserves en voorzieningen, of het vooruitschuiven van projecten zorgt voor een beter resultaat, maar impliceert wel dat we geen uitvoering hebben gegeven aan uitvoeringsprogramma’s die belangrijk waren voor de stad. We willen alle medewerkers en het college bedanken voor het vele werk dat verzet is om deze jaarrekening samen te stellen. Echter,daarmee is zeker niet alles gezegd. Voorzitter, dit is:

Een jaarrekening waar we wel even stil bij mogen staan!

De jaarrekening heeft een beperkte verklaring gekregen van de accountant. Het vreemde van deze verklaring is niet dat de jaarrekening van de gemeente niet klopt. De jaarrekening ziet er goed uit, als we kijken naar betrouwbaarheid en correctheid.

De beperking komt doordat de sociale verzekeringsbank, de SVB, haar cijfers en betalingen totaal niet op orde heeft. Als Eindhoven zijn wij zeer afhankelijk van de SVB wanneer we kijken naar de uitkering van bijvoorbeeld de persoonsgebonden budgetten.

Doordat er totaal geen transparantie is of deze betalingen correct zijn verlopen kan de accountant niet anders dan dit als grote onzekerheid aan te merken en onze jaarrekening, die eigenlijk gewoon een goedkeuring zou krijgen, krijgt daardoor een goedkeuring met beperkingen.

Naast deze opmerking maakt de VVD ook een extra kanttekening bij de geconstateerde onjuistheden bij aanbestedingen/inkopen. Er is een kritisch punt van EY over de controle op de onderhoudsvoorziening groot onderhoud gebouwen: er is te weinig informatie om controle goed uit te oefenen en EY kan de rechtmatigheid niet verifiëren. Het gaat om € 1,2 miljoen! Over de inkoop van 1 miljoen euro! Er zijn toezeggingen gedaan, maar de VVD verzoekt de wethouder nogmaals met klem om met een tussenrapportage te komen over een half jaar.

Het proces tot vaststelling van de jaarrekening en de uitslag van de bevindingen van de accountant heeft lang op zich moeten wachten. Met name het uitblijven van de verklaring van de accountant heeft zeer lang geduurd. Een rare gang van zaken, voorzitter, zeker wanneer we kijken naar de rol die de 4 grote accountantskantoren zelf spelen bij het vaststellen van de spelregels over de manier hoe gecontroleerd dient te worden. Het geeft te denken dat de grote 4 kantoren “rollebollend”, aldus het Financieel Dagblad, over straat gaan en het niet eens worden.

De VVD stelt de Raad voor om aan het college en met name de accountantscommissie te vragen of zij kunnen onderzoeken of een herinvoering van de eigen accountantsdienst een oplossing biedt voor de steeds maar stijgende accountantskosten, en ook grotere en vergaande eisen die gesteld worden aan onze eigen organisatie om de externe accountant van dienst te zijn. Dit is ook in lijn met de VNG-rapportages die hier specifiek op in gaan. Wethouder Depla is zelfs onderdeel van deze commissie.

Voorzitter, we zien hier de resultaten van de decentralisatie in de zorg. De VVD is tevreden dat de zorg in Eindhoven betaalbaar is en blijft en dat we ook voor de toekomst financiële middelen hebben gereserveerd zodat iedereen aanspraak op zorg kan blijven maken.

De inwoner van Eindhoven merkt hier weinig van, omdat het college in de vorige periode een reserve heeft ingericht om te zorgen dat iedereen een toereikende vergoeding krijgt voor de zorg die hij of zij nodig heeft.

Voorzitter, terug naar de inhoudelijke punten van deze jaarrekening 2015.

In de commissie hebben wij als VVD stilgestaan bij de volgende punten. Bij sommige punten heeft het college in haar schrijven van 23 augustus 2016 aanvullende maatregelen aangekondigd:”

Decentralisatie
Cliëntenregistratie
“Hierop zijn aanvullende maatregelen genomen en deVVD is tevreden over deze uiteindelijk genomen maatregelen. We vragen ons wel af of alle systemen op elkaar zijn afgestemd en of de medewerkers deze ook naar behoren kunnen gebruiken. Kan de wethouder aangeven of de knelpunten die de accountant heeft geconstateerd dit jaar wel zijn verholpen?”

Contracten en contractbeheer
“De VVD is tevreden over de maatregelen met betrekking tot het contractbeheer, maar maaktzich zorgen over de niet-afgesloten contracten (zoals met de jeugdzorg). Tevens hebben wij nog geen reactie mogen ontvangen over de afspraken die gemaakt zijn met zorgaanbieders over het tijdstip waarop de oplevering van de verantwoording en controleverklaringen voor 2016 verwacht mogen worden. Kan het college hier meer duidelijkheid over geven?”

Zorgplan
“Zoals aangegeven door de VVD maken wijons ernstig zorgen dat het zorgplan nog niet is ingevoerd. Wij hebben een motie in overweging om het college op te roepen om in weerwil van de argumenten in uw schrijven toch met dit zorgplan te starten.”

WMO-terugvordering
“Kan het collegeaangeven over welk bedrag wij praten en hoeveel mensen dit zijn? De VVD is van mening, net als het CDA, dat oneigenlijk uitbetaalde gelden teruggevorderd moeten worden. Andere mensen krijgen daardoor wellicht minder zorg door gebrek aan middelen. Juist door niet naar dit geld om te kijken, laten we niet alleen zelf een lakse houding zien: we geven een totaal verkeerd signaal af zowel aan inwoners die hun rekeningen niet betalen als aan inwoners die met hulp van de gemeente net de eindjes aan elkaar kunnen knopen.”

Planexploitatie Meerhoven
“De VVD komt met een motie om de planexploitatie Meerhoven in kleinere exploitatiegebieden op te delen. Hierdoor wordt het risico beter inzichtelijk en kan verlies-winst eerder worden genomen. De VVD vindt het onbegrijpelijk dat een dergelijk groot project niet opgesplitst wordt en kondigt daarom een motie aan. We dienen lering te trekken uit soortgelijke grote projecten waar dat ook noodzakelijk bleek te zijn.”

Aanbestedingen
“De VVD is tevreden met de beantwoording over de aanbestedingen en de maatregelen die getroffen zijn.

Wel hebben wij vragen hoe het steeds een terugkerend fenomeen blijft dat we de aanbestedingen en inkoop niet gewoon geheel conform regels kunnen laten verlopen. Weloverwogen inhoudelijke afspraken met eventuele boetebedingingen zouden voor een betere proactieve houding van onze contractpartners kunnen zorgen.


Contractbeheer blijft een punt waar we veel meer op moeten sturen en waarvan we nog veel van kunnen leren. Het is dus een grote zorg van de VVD dat de organisatie zoveel mogelijkheden om te sturen laten schieten of laat liggen. Hier verwachten van het college dat zij de puntjes op de i zetten. De gevolgen zijn simpelweg te groot.”

Resultaat/onderuitputting
“De VVD maakt zichzorgen over het resultaat in de jaarrekening 2015. Zo zijn er meerdere activiteiten zijn niet uitgevoerd en naar de toekomst geschoven. De VVD maakt zich daar zorgen over.

Daarnaast heeft de organisatie heeft nog niet kunnen leveren wat de VVD en de raad van haar verwachten.

De inzet van de reserve “tussen wal en schip vallen sociaal domein” is naar onze mening oneigenlijk gebruikt. De doelstelling van de reserve was een juist; het feitelijk gebruik/inzet daarentegen niet. Nogmaals, wat ons betreft, heeft u demotie niet uitgevoerd en heeft hiermee een risico geschapen voor deze mensen die tussen wal en schip dreigen te vallen”.

Fatsoenlijk begroten
“De VVD is tevreden datde structurele lasten gedekt worden met structurele opbrengsten. Wel willen we in discussie gaan met de Raad om de kasstroom in lijn te brengen met de lasten en baten van de Gemeente. Dit zal zorgen voor een gezondere financiële basis en zal “lenen” minder noodzakelijk maken.

De komende discussie, omtrent het ontschotten, biedt kansen, maar ook bedreigingen. De VVD kan niet toestaan dat er een greep in de kast wordt gedaan om problemen worden opgelost, waarbij eerst het mandaat van de Raad dient te worden gevraagd. Deze uitholling van het budgetrecht van de Raad zal de VVD niet accepteren. Mochten er goede argumenten zijn om toch tot een ontschotting over te gaan, dan mag dat niet ten kosten gaan van investeringen die in de toekomst gepland staan.”

De ambtelijke organisatie: Route 2014
“De VVD vindt datmedewerkers in hun kracht gezet moeten worden en uitgedaagd dienen te worden om verder te kijken dan hun feitelijke taken omvat. Hiervoor dient een atmosfeer van veiligheid en waardering te bestaan. Kennis en kunde dienen binnen de organisatie verbeterd te worden, zowel in het sociaal, ruimtelijk als in bijvoorbeeld het financieel domein.

Daarnaast blijft het ziekteverzuim ook nog steeds te hoog, wat een graadmeter is van de werkbeleving en veiligheidsgevoel binnen de organisatie.Kan de wethouder aangeven welke maatregelen er zijn genomen om in de jaarrekening van 2016 de resultaten zichtbaar te laten komen? Een strakke sturing van het college en de gemeentesecretaris is hierin cruciaal. En we verwachten hier verbetering te zien.”

WWB-uitkeringen
“Voorzitter, anticyclisch investeren is belangrijk, omdat de overheid in recessie een aanjagende functie kan hebben. Het is dan ook des te opmerkelijk, dat juist tijdens de zware recessie minder mensen een beroep dezen op de WWB-uitkeringen dan nu. De wethouder geeft aan dat hij verwacht dat dat het beter gaat, maar de cijfers geven toch een geheel andere werkelijkheid.

De VVD zal de wethouder voor werk blijven motiveren om nog sterker in te zetten om deze groep aan het werk te helpen. De wethouder heeft toegezegd een inhaalslag te maken en de aantallen van 2015 en dit jaar te halen. De doelstelling is belangrijk voor de wethouder en het college; het is wat ons betreft een van de grootste en belangrijkste beloftes die het college de stad heeft gedaan. We zullen het college hier dus ook aan blijven houden!”

Resultaat
“De VVD vindt een prudent financieel beleid van groot belang. Een financieel sterke gemeente kan zich veroorloven om bij incidenten direct geld vrij te maken. Dit zou een algemeen streven moeten zijn, maar geen doel op zich.“

Traject naar de jaarrekening 2016
“De VVD maakt zichernstige zorgen over de haalbaarheid van het tijdig aanleveren van de jaarrekening 2016. De VVD, maar ook EY, verwacht dat de verantwoording van depersoonsgebonden budgetten door de SVB in lijn met 2015 op een laat tijdstip plaatsvindt. Kan de wethouder toezeggen dat wij niet als Raad in een zelfde soort situatie als dit jaar terecht komen?

Tot zover onze bijdrage. Dankuwel, voorzitter.”